Mieszkańcy chcą sprzedać zniszczone nieruchomości. Wpłynęły już dziesiątki wniosków
Od 27 maja 2025 roku, czyli od wejścia w życie nowelizacji specustawy powodziowej, do Wód Polskich wpłynęły 132 wnioski o wykup nieruchomości zalanych podczas wrześniowej powodzi z 2024 roku. Jak poinformował prezes instytucji, Mateusz Balcerowicz, około 40 z nich jest kompletnych i kwalifikuje się do dalszej procedury.
Zainteresowanie mieszkańców jest większe, niż przewidywały pierwotne szacunki. "Spodziewaliśmy się około 100 zgłoszeń, a już teraz liczba ta została przekroczona" - powiedział Balcerowicz.
80 milionów złotych na wykup nieruchomości
Na mocy znowelizowanej specustawy właściciele domów zniszczonych przez powódź mogą ubiegać się o wykup nieruchomości przez Skarb Państwa. Budżet przeznaczony na ten cel to 80 mln zł. Celem programu jest ograniczenie ryzyka powodzi w przyszłości poprzez likwidację zabudowy na najbardziej narażonych obszarach.
Wnioski można składać do 1 października 2025 roku. Wody Polskie przewidują, że pierwsze transakcje wykupu zostaną sfinalizowane jeszcze we wrześniu. Obecnie trwa wybór rzeczoznawców majątkowych, którzy zajmą się wyceną budynków oraz gruntów.
Wartość sprzed powodzi będzie podstawą wyceny
Wartość nieruchomości będzie ustalana według stanu z dnia poprzedzającego powódź, czyli z 12 września 2024 r. W przypadku nieruchomości już rozebranych, wycena może być utrudniona i wymagać indywidualnego podejścia.
Zgodnie z przepisami, o wykup mogą się ubiegać właściciele, którzy:
- posiadali prawo własności przed 13 września 2024 r.,
- wybudowali nieruchomość legalnie (na podstawie pozwolenia lub zgłoszenia),
- posiadają decyzję o nakazie rozbiórki lub już dokonali rozbiórki,
- są właścicielami obiektów położonych na obszarze szczególnego zagrożenia powodziowego w gminach objętych pomocą.
Wody Polskie mogą także przejąć budynki, które nie mają nakazu rozbiórki, ale są zniszczone w takim stopniu, że nie nadają się do zamieszkania. Warunkiem jest jednak odpowiednia dokumentacja lub ekspertyza techniczna.
Państwo wykupi też inne działki. Dodatkowe 20 proc. za zgodę właściciela
Równolegle do składania wniosków przez mieszkańców, Wody Polskie rozpoczną wykup gruntów z własnej inicjatywy. Chodzi o działki położone na terenach zagrożonych przejściem tzw. „wód wielkich” – czyli takich, na których prawdopodobieństwo zalania wynosi raz na 10 lat. Jak zaznaczył Balcerowicz, w takim przypadku właściciele mogą liczyć na dodatkowe 20 proc. wartości rynkowej nieruchomości.
Dotychczas zidentyfikowano około 300 działek, które mają zostać wykupione w latach 2025–2026. Proces ten będzie kontynuowany w kolejnych latach i ma zakończyć się do 2034 roku.
Jak sprawdzić, czy działka kwalifikuje się do wykupu?
Wody Polskie udostępniły interaktywną mapę obszarów szczególnego zagrożenia powodziowego. Na stronie internetowej instytucji można sprawdzić, czy dana nieruchomość znajduje się w strefie kwalifikującej do programu. Wystarczy wpisać adres w odpowiednim polu wyszukiwania – jeśli działka zostanie podświetlona, oznacza to, że znajduje się na obszarze objętym wykupem.
Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.wody.gov.pl (oficjalna strona Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie).
