To najdalej wysunięte na wschód miasto województwa dolnośląskiego. Co łączy je z Bramą Brandenburską?

2025-07-11 12:20

Lato trwa w najlepsze, a to oznacza jedno - czas na odkrywanie nietypowych miejsc. Czy wiecie, które miasto jest najdalej wysunięte na wschód w województwie dolnośląskim? To Syców! Zaskakuje nie tylko lokalizacją, ale też bogatą historią, tajemniczym parkiem i wyjątkową architekturą.

Syców, czyli najdalej wysunięte na wschód miasto województwa dolnośląskiego

Z danych Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku wynika, że Syców zamieszkuje nieco ponad 10 tysięcy osób. Miasto położone jest około 60 km od Wrocławia, ok. 140 km. od Legnicy i ok. 145 km od Wałbrzycha. Bliżej stąd do Kępna w województwie wielkopolskim – odległość wynosi ok. 20 km.

Historia Sycowa rozpoczęła się już w XIII wieku. W 1276 roku osada została oficjalnie lokowana jako miasto. Syców przez wieki przechodził z rąk do rąk – należał m.in. do książąt wrocławskich, głogowskich i oleśnickich.

- Wiele wskazuje, że już we wczesnym okresie historii Sycowa jego znaczenie w skali ogólnośląskiej było istotne. W epoce średniowiecza Syców staje się znaczącym ośrodkiem wytwórczości sukienniczej i lniarskiej. Mieszczanie sycowscy czerpali zyski nie tylko z produkcji rzemieślniczej, ale także gospodarki rybno - stawowej i młynarstwa

– czytamy na oficjalnej stronie Urzędu Miasta i Gminy Syców.

W 1489 roku Władysław II Jagiellończyk wyłączył miasto z księstwa oleśnickiego i przekazał je w prywatne ręce jako tzw. Wolne Państwo Stanowe, które przez wieki zarządzane było przez możne rody niemieckie, w tym Bironów – aż do 1945 roku. I to właśnie Bironowie mieli duży wpływ na funkcjonowanie miasta. Za ich pieniądze wybudowano wiele budynków, w tym szpital, pocztę, czy szkołę. Dawniej Syców słynął ze wspaniałego zamku, który odwiedził m.in. Car Mikołaj z Carycą Aleksandrą, czy Izabela Czartoryska. Niestety, zamek nie przetrwał wojennej zawieruchy.

Po 1945 roku miasto zmieniło całkowicie swój charakter – zostało włączone do Polski, a jego niemieccy mieszkańcy zostali wysiedleni.

Syców - najważniejsze zabytki i atrakcje

Syców zachował układ typowego średniowiecznego miasta kolonizacyjnego. Do dziś możemy zobaczyć pozostałości murów obronnych oraz urokliwe kamienice z XVIII i XIX wieku.

Warto zwrócić uwagę na kilka wyjątkowych zabytków:

  • Kościół św. Piotra i Pawła z XV wieku – gotycka perła z barokową dzwonnicą.
  • Kościół ewangelicki przy pl. Królowej Jadwigi, z końca XVIII wieku – klasycystyczna świątynia projektu Carla Gottharda Langhansa, autora słynnej Bramy Brandenburskiej.
  • Pozostałości murów miejskich i gotycka baszta, pełniąca funkcję dzwonnicy.
  • Synagoga z 1825 r., przypominająca o wielokulturowej przeszłości miasta.

Tajemniczy park, w którym uprawiano ananasy

Równie ciekawym miejscem jest park miejski w Sycowie. To aż 29 hektarów malowniczego, angielskiego parku krajobrazowego założonego w XVIII wieku. Dawniej istniał tu zamek, do dziś zachowały się dawne zabudowania zamkowe – m.in. stajnia. Miejsce to tętni życiem przez cały rok, a szczególnie latem przyciąga rodziny i turystów.

- W XIX i XX w. w parku zamkowym istniały cztery stawy: Trzcinowy, Żabi, Zamkowy i Kaczy. W jednym z ogrodów zwanym „owocowym” znajdowała się kręgielnia z restauracją, udostępniona dla publiczności. W książęcej palmiarni (maks. jej wysokość w środkowej części wynosiła 10 m) hodowano stuletnie rośliny: pomarańcze, mandarynki i wiele kwiatów doniczkowych. W innym budynku (tzw. satira), ogrzewanym drewnem, uprawiano ananasy, których co roku zbierano 4 do 5 centnarów (ok.250 kg)

- czytamy na portalu miasta i gminy.

Jak zaznaczono, uprawa ananasów przestała być rentowna po I wojnie światowej. Park został odnowiony w 2012 roku. Odtworzono dawny układ ścieżek, powstała ławeczka Bironów, czy fontanna z piaskowca. Powstała też strefa aktywnego wypoczynku, a wyciszyć można się w zabytkowym mauzoleum z XIX wieku rodziny Biron von Curland. Warto odwiedzić też Muzeum Regionalne, które jest skarbnicą wiedzy o historii miasta, Ziemi Sycowskiej i rodu Biron von Curland.