Góra, Dolny Śląsk. Od wsi do uprzemysłowionego miasta
Góra to klimatyczne miasto w województwie dolnośląskim. Jest stolicą powiatu górowskiego i znajduje się w gminie miejsko-wiejskiej Góra, blisko granicy z województwem wielkopolskim. To najdalej wysunięte na północ miasto Dolnego Śląska może się pochwalić kilkoma ciekawymi atrakcjami.
„Pierwsza autentyczna wiadomość o Górze zawarta jest w bulli papieża Hadriana IV z 1155 roku dla biskupstwa wrocławskiego, stanowiąca potwierdzenie i dokładne określenie posiadłości, wśród których jest wieś Góra. Fakt ten potwierdza też bulla z 1245 roku papieża Innocentego IV. Głosi ona, że własnością biskupstwa wrocławskiego jest m.in. wieś Góra wraz z przyległością (kolonią). Z kolonii tej w późniejszym czasie ukształtował się ośrodek miejski, w miejscu położenia dzisiejszego miasta Góra. Dla odróżnienia ośrodek miejski pozostał przy nazwie Góra, a dotychczasowa wieś Góra nazwana została Starą Górą”
– czytamy na oficjalnej stronie Gminy Góra.
Prawa miejskie Górze nadał książę Henryk III Głogowski, władca Śląska i Wielkopolski. Było to 18 sierpnia 1300 roku. Miasto uzyskało też specjalne przywileje, jak np. prawo targowe, prawo handlu solą, czy prawo posiadania mennicy. Dawna niemiecka nazwa miasta to Guhrau.
Z zapisków historycznych wynika, że pod koniec XIV wieku Górę otoczono głęboką fosą i drewnianą palisadą. W tamtym czasie miasto miało m.in. swój ratusz i ok. 100 drewnianych domów mieszkalnych, a także szkołę i 2 kościoły. W 1457 oraz 1478 roku Górę nawiedziły ogromne pożary, które doszczętnie zdewastowały miasto. Zostało jedynie tylko kilka budowli. XVI i XVII wiek to okres największego rozkwitu miasta, a ten związany jest z z rozwojem sukiennictwa i młynarstwa.
„Obok kramarzy, piekarzy, szewców, stolarzy i bednarzy, powstał bardzo liczny cech sukienników, których słynące z dobrej jakości wyroby dostarczano do Poznania i Wrocławia”
- informuje portal gora.com.pl
Później znów nastąpiły jednak pożary oraz wojna trzydziestoletnia, co doprowadziło do kolejnego upadku miasta. Góra zdołała się podnieść z ruin. W XIX wieku powstały cukrownia, mleczarnia i inne zakłady.
W 1945 roku Góra została włączona do Polski, a rok później ustalono nazwę miasta jako Góra.
Polecany artykuł:
Zabytki miasta Góra. Wieża, mury obronne i zabytkowy wiatrak
Góra może poszczycić się licznymi zabytkami, które przypominają o bogatej historii miasta. Warto zobaczyć tu m.in. wieżę głogowską i fragmenty średniowiecznych murów obronnych - obwarowania te składały się kiedyś z 12 wież i baszt.
„W momencie obwarowywania miasta, Góra była największym obszarowo miastem na Dolnym Śląsku (ok. 10 ha pow.) zamkniętym murami obronnymi”
– napisał Zbigniew Mikoluk w Kwartalniku Górowskim w 2012 roku.
Wieżę można zwiedzać w każdą środę i czwartek (od godz. 12 do 15) oraz w pierwszą i trzecią sobotę i drugą i czwartą niedzielę każdego miesiąca (w godz. 14 – 17).
Inne ważne zabytki Góry:
- Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej: świątynia z XV/XVI wieku, przebudowana w późniejszych latach.
- Kościół pw. Bożego Ciała: cmentarny kościół z XV/XVI wieku, również poddany przebudowom.
- Wiatrak-młyn: zabytkowy wiatrak z XV/XVI wieku
- Baszta obronna: relikt zamku z XIV/XVI wieku, pełniący funkcję wieży i więzienia
Dziś, Góra to miasto, które według danych z 2023 roku liczy niespełna 11 tysięcy mieszkańców. Działają tu przedsiębiorstwa, głównie z branży rolno-spożywczej i usługowej. Miasto stanowi atrakcyjną bazę wypadową do zwiedzania okolicznych atrakcji Dolnego Śląska.
Z ciekawostek, w herbie gminy Góra zobaczymy św. Katarzynę Aleksandryjską z jej atrybutami w postaci miecza oraz koła do łamania kości pomiędzy dwiema wieżami na białym tle.
Najdalej na północ wysunięte miasto na Dolnym Śląsku. Dawne mury obronne wciąż tu istnieją
