Ciekawostki

Jak powstały słynne "talerze" na Śnieżce? W tym roku mija 50 lat od ich wybudowania

2024-01-09 12:51

W tym roku mija dokładnie pół wieku odkąd zakończono budowę słynnych „talerzy” na Śnieżce. Obserwatorium IMGW w Karkonoszach na Dolnym Śląsku to jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów w Polsce. Jak powstał budynek składający się z trzech połączonych ze sobą dysków?

„UFO” na Śnieżce ma już 50 lat! Jak powstały słynne „talerze”?

O tym, że w 2024 roku przypada okrągła rocznica wybudowania słynnego obiektu na szczycie Karkonoszy przypomniał Karkonoski Park Narodowy.

- Obiekty zostały wybudowane 13 listopada 1974 roku, ale z powodu licznych niedoróbek przez dwa lata były poprawiane i trwały ich odbiory. Obiekt został otwarty w 1976 roku. Mimo wcześniejszych planów nigdy nie działało w nim schronisko turystyczne z noclegami, a jedynie restauracja. Obecnie spodki czekają na remont największego z nich, który ma obsługiwać turystów. Właściciel, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przygotowuje się do tego niełatwego zadania - czytamy w komunikacie Karkonoskiego Parku Narodowego.

Obserwatorium na Śnieżce to jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Polsce. Zanim jednak powstał na świecie fascynowano się UFO. Na przełomie lat 50. i 60. XX wieku w mediach zaczęły się pojawiać informacje o niezidentyfikowanych obiektach latających. Wówczas także architektom z Polski udzielił się ten zachwyt.

- W latach pięćdziesiątych wiele mówiło się o niezidentyfikowanych pojazdach latających, a mnie zawsze fascynowały linie krzywe i kuliste przestrzenie – postanowiłem, że obserwatorium PIHM na Śnieżce będzie miało kształt talerzy – tłumaczył wtedy Witold Lipiński, który wraz z Witoldem Wawrzyniakiem zaprojektował budowlę składającą się z trzech spodków.

W efekcie obiekt przyciąga uwagę nie tylko turystów z Polski, ale i z zagranicy. Warto jednak przypomnieć, że pierwszym budynkiem na szczycie Ścieżki była kaplica św. Wawrzyńca w 1665 roku. 200 lat później było tam schronisko, a później obserwatorium meteorologiczne.

Budowa „talerzy” trwała 8 lat. Prace prowadzono w trudnych warunkach

Pomysły na stworzenie nowego obserwatorium pojawił się w latach 60-tych. Ogłoszono wtedy konkurs Stowarzyszenia Architektów Polskich. Wygrali go pracownicy Politechniki Wrocławskiej. Postanowili stworzyć projekt, w którym nowy obiekt będzie się składał z trzech brył w formie dysków, o średnicach 13, 20 i 30 metrów wykonanych z żelbetu, stali, szkła i aluminium.

Budowę rozpoczęto w 1966 roku. - Inwestycja przebiegała wolno właśnie ze względu na warunki atmosferyczne. Zdarzało się, że przez kilkanaście dni nie realizowano żadnych robót. Wiatr, mgły, opady śniegu spowalniały prace, a zimą wręcz je uniemożliwiały - czytamy na stronie IMGW. Każdego dnia ekipa budowlana wędrowała z Karpacza na szczyt, był to ogromny wysiłek dla robotników. Dopiero od 1970 roku mogła mieszkać tymczasowo w schronisku na Równi, co ułatwiło prace. Budowa trwała 8 lat.

W jednym z dysków miała się mieścić restauracja, a w innym schronisko. Te pomysły jednak nie wypaliły.

Warte też podkreślenia jest to, że obiekt znajduje się w wyjątkowym miejscu, gdzie często występują bardzo niebezpieczne warunki pogodowe. Wiatr osiąga tu niekiedy prędkość ponad 200 km/h.

- Obserwatorium na Śnieżce, z uwagi na nieprzerwany od 1880 roku ciąg pomiarowy, jest idealnym miejscem do analizy zmiany klimatu. Dane te są wyjątkowe, ponieważ szczyt Śnieżki pozbawiony jest wpływów lokalnych związanych z działalnością człowieka - informuje IMGW.

„Talerze” na Śnieżce dziś kojarzy się ze statkiem UFO. Wyłaniają się niekiedy zza mgły, a innym razem widzimy je przykryte grubą warstwą białego puchu. Sprawiają wrażenie, jakby naprawdę były z innego świata. Są już na tyle charakterystyczne, że trudno sobie wyobrazić bez nich Karkonosze. To symbol!

Jak powstały słynne "talerze" na Śnieżce? W tym roku mija 50 lat od ich wybudowania