Od 1 października przy kasach w sklepach co rusz słychać pytania od zdezorientowanych klientów: „To jak to w końcu działa ten butelkomat? Czy już mogę wrzucać butelki?”. Jeden z klientów we Wrocławiu przyszedł do sklepu z torbą pełną butelek, przekonany, że bez problemu odda je w automacie, tak jak robił to jeszcze we wrześniu. Maszyna jednak stawiała opór i wyrzucała butelkę z powrotem. Mężczyzna był kompletnie zdezorientowany, bo jeszcze pod koniec września ten sam automat przyjmował opakowania i wydawał za nie 10 groszy. Dziś to już przeszłość.
Sprawdziliśmy sklepy we Wrocławiu. Kartki na butelkomatach i brak butelek z oznaczeniem
Postanowiliśmy sprawdzić, jak realizacja nowych przepisów wygląda w popularnych marketach we Wrocławiu. W sklepie Aldi na próżno szukaliśmy na półkach butelek z nowym oznaczeniem systemu kaucyjnego. Z kolei na butelkomacie, który działał tu od dłuższego czasu, wisiała kartka z informacją:
"Informujemy, że od 1.10.2025 nasze butelkomaty przyjmą tylko opakowania oznaczone logotypem systemu kaucyjnego zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 8 lipca 2024 roku."
Co ciekawe, jeszcze przed 1 października automat przyjmował butelki plastikowe i puszki bez oznaczeń, wydając 10 groszy za sztukę. Ludzie zdążyli się przyzwyczaić, a teraz są nieco zdezorientowani.
- Nie wiemy dokładnie, kiedy pojawią się u nas butelki z oznaczeniem kaucji, dostaliśmy informację, że dopiero wtedy, kiedy obecny towar zostanie wyprzedany. Automat obecnie nie przyjmuje już butelek bez oznaczeń
- usłyszeliśmy od kasjerki.
W oficjalnej odpowiedzi od przedstawiciela sieci Aldi, dowiadujemy się, że blisko 400 placówek w całej Polsce jest w pełni gotowa do obsługi systemu kaucyjnego. - Każdy z nich został wyposażony w nowoczesny butelkomat, a nowe obiekty standardowo wyposażamy w takie urządzenia. Od 1 października działamy zgodnie z przepisami prawa - oznacza to, że przyjmujemy opakowania objęte systemem kaucyjnym. W przypadku marek własnych ALDI pracujemy nad zmianą etykiet, aby jak najszybciej trafiły na półki opakowania z oznaczeniem kaucji. W odniesieniu do produktów brandowych terminy wprowadzenia zależą od producentów i dostawców. Proces wymiany będzie stopniowy, ale zapewniamy, że od pierwszego dnia jesteśmy gotowi przyjmować opakowania objęte systemem, a nasi klienci z tego korzystają - informuje nas Judyta Ciesińska, starszy manager ds. projektów i procesów w ALDI Polska.
Podobnie sytuacja wygląda w sklepie sieci Auchan. Automat na butelki stoi, ale na nim również widnieje kartka, tym razem z napisem: "Drodzy Klienci tu powstaje Recyklomat do zbiórki butelek i puszek z logo kaucji". Oczywiście, w alejkach z napojami nie znaleźliśmy ani jednego produktu z wymaganym oznaczeniem. Tu także nie wiadomo dokładnie kiedy w sklepie pojawią się butelki ze specjalnym oznaczeniem.
Mieszkańcy Wrocławia, z którymi rozmawialiśmy podkreślają, że brakuje odpowiednio szerokiej kampanii edukacyjnej dotyczącej nowych przepisów, jest sporo nieporozumień, a ludzie nie do końca wiedzą czy system już działa.
Zapytaliśmy o sprawę sieć Lidl, która już wcześniej testowała butelkomaty w swoich sklepach. Aleksandra Robaszkiewicz, dyrektorka ds. Corporate Affairs i CSR Lidl Polska, w komunikacie dla naszej redakcji wyjaśnia, jak sytuacja będzie wyglądać w najbliższych miesiącach.
- Od 1 października do końca grudnia 2025 roku będzie obowiązywać okres przejściowy, podczas którego na sklepowych półkach znajdą się napoje w zarówno starych, jak i nowych, kaucyjnych butelkach. Od 1 października w sklepach sieci Lidl Polska dostępne będą tylko napoje w butelkach bez znaku kaucji. Dopiero po ich wyprzedaniu, w ofercie pojawią się napoje w butelkach kaucyjnych
- informuje.
Sieć podkreśla, że już w kwietniu uruchomiła butelkomaty we wszystkich ponad 900 sklepach, by przygotować klientów na zmiany.
- Aby przygotować klientów na tę zmianę, już w kwietniu br. jako pierwsza sieć handlowa w Polsce uruchomiliśmy we wszystkich naszych - ponad 900 - sklepach butelkomaty, by przetestować system zbiórki opakowań jeszcze przed oficjalnym startem systemu kaucyjnego. (...) Wraz z początkiem systemu kaucyjnego utrzymamy rabat 10 groszy za zwrot butelek PET oraz puszek bez znaku kaucyjnego po napojach zakupionych nie tylko w naszej sieci, ale również w innych sklepach
-dowiadujemy się od przedstawicielki sieci.
Jednocześnie dodaje, że odzew klientów był bardzo pozytywny.
- Do tej pory klienci sklepów Lidl Polska oddali imponującą liczbę opakowań - ponad 85 mln plastikowych butelek PET oraz metalowych puszek
-zaznacza.
Jak będzie wyglądał zwrot opakowań z logo kaucji w Lidlu, gdy już pojawią się w sklepach?
- Butelki plastikowe oraz puszki z logo kaucji będzie można zwrócić w butelkomatach, a butelki szklane zwrotne z logo kaucji - przy kasie. (...) Warto również zaznaczyć, że zwrotu butelek można dokonywać bez dowodu zakupu. Niezbędny jest tylko wydruk z butelkomatu
- przekazuje Aleksandra Robaszkiewicz.
System kaucyjny. Jak to powinno działać? Oficjalne zasady
Ministerstwo Klimatu i Środowiska wyjaśnia, że system kaucyjny ma na celu oszczędność surowców i dbanie o czystsze środowisko. Jakie są oficjalne zasady?
- Oznakowanie: Kaucja dotyczy tylko opakowań z wyraźnym logotypem systemu kaucyjnego.
- Pobieranie kaucji: Kaucja jest doliczana do ceny napoju dopiero przy kasie. Pobierają ją wszystkie sklepy oferujące produkty w opakowaniach objętych systemem.
- Zwrot opakowań: Opakowania można zwracać w dowolnym punkcie zbiórki, bez okazywania paragonu. Obowiązek przyjmowania mają sklepy o powierzchni powyżej 200 m². Mniejsze mogą dołączyć dobrowolnie.
- WAŻNE: Opakowań nie wolno zgniatać przed oddaniem!
Jakie opakowania obejmuje system kaucyjny?Od środy 1 października 2025 roku wszystkie duże sklepy - o powierzchni powyżej 200 m² - mają obowiązek przyjmować puste opakowania i zwracać klientom kaucję. System działa w oparciu o trzy kategorie:
- butelki plastikowe do 3 litrów,
- metalowe puszki do 1 litra,
- a od 1 stycznia 2026 roku także szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra.
Co warto wiedzieć, kaucja wynosi 50 groszy za butelki plastikowe PET do 3 litrów i puszki metalowe do 1 litra, a 1 zł za szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra.
